Polski rynek telekomunikacyjny przeszedł w ostatnim dziesięcioleciu gruntowną transformację. Istotnym elementem tej przemiany było pojawienie się operatorów hurtowych. O ich roli, zasięgu i kluczowych aspektach działania rynku otwartych sieci światłowodowych rozmawiano 3 kwietnia w Warszawie na Konferencji Operatorów Hurtowych. Konferencja Operatorów Hurtowych jest jedynym w Polsce, cyklicznym wydarzeniem poświęconym wyłącznie otwartemu dostępowi do sieci światłowodowych. Jej pomysłodawcą jest fundacja Open Allies, zrzeszająca operatorów hurtowych – Fiberhost, Nexerę oraz Polski Światłowód Otwarty. W organizację konferencji, wzorem lat ubiegłych, zaangażowali się także Światłowód Inwestycje oraz Tauron Obsługa Klienta.
Skutki pojawienia się operatorów hurtowych
Otwarte sieci światłowodowe docierają dziś do ponad pięciu milionów dwustu tysięcy gospodarstw domowych w Polsce. Co ważne ponad 30% z nich znajdują się na obszarach wiejskich, gdzie koszty budowy sieci są nawet pięciokrotnie [1] wyższe niż w miastach. Na tych terenach multi-światłowód i otwarty dostęp dają mieszkańcom możliwość korzystania z konkurencyjnych ofert różnych dostawców usług telekomunikacyjnych. Bez tego modelu nie byłoby na to szansy. Co więcej, dzięki otwartym sieciom mieszkańcy obszarów wiejskich mogą korzystać z takich samych możliwości cyfrowych, jakie mają osoby z dużych aglomeracji miejskich. – Operatorzy hurtowi internetu światłowodowego odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu rynku telekomunikacyjnego. Dzięki nim Operatorzy Detaliczni mogą oferować użytkownikom dostęp do internetu bez konieczności inwestowania w kosztowną infrastrukturę. Abonenci zyskują zaś dostęp do szybkiego i niezawodnego internetu oraz możliwość wyboru spośród wielu dostawców. Model hurtowy przyspiesza rozbudowę sieci światłowodowej, zwłaszcza w małych miejscowościach i na terenach wiejskich, gdzie brakuje takich inwestycji, przyczyniając się tym samym do zmniejszenia wykluczenia cyfrowego, które wciąż stanowi spory problem w naszym kraju. W efekcie operatorzy hurtowi nie tylko napędzają rozwój rynku, ale także sprawiają, że dostęp do szybkiego internetu staje się powszechniejszy i bardziej przystępny cenowo. – komentuje Magdalena Russyan z Zarządu Światłowód Inwestycje. Nowe perspektywy finansowe wspierające budowę światłowodu na obszarach tzw. białych plam pokazały, że dalszy rozwój infrastruktury jest sporym wyzwaniem. Ze względu na specyfikę inwestycji oraz koszty, nie uda się to bez wsparcia funduszy centralnych. Kluczowym warunkiem są także realne zasady ich realizacji oraz przewidywalne i sprzyjające otoczenie regulacyjne.
Perspektywa operatorów hurtowych
Początki otwartego dostępu w Polsce sięgają 2018 roku, model ten na stałe wpisał się w krajobraz polskiego rynku telekomunikacyjnego. Obecnie operatorzy skupiają się na zwiększaniu efektywności poprzez stymulowanie popytu, ale napotykają w tym obszarze na wiele wyzwań. Jednym z nich jest zachęcenie osób będących w zasięgu do aktywnego korzystania z dostępnej infrastruktury. Istotnym elementem opłacalności całego przedsięwzięcia są też warunki, na których operatorzy oferują usługi hurtowe – kluczem jest adekwatne dostosowanie ich do kosztów i obciążeń ponoszonych przy budowie i utrzymaniu infrastruktury. Podczas Konferencji Operatorów Hurtowych nie zabrakło dyskusji na temat możliwości zmiany tych warunków oraz roli Regulatora w całym procesie. – Jako operator hurtowy prowadzimy na wielu płaszczyznach ciągłe prace rozwojowe. Już od pierwszej edycji Konferencji Operatorów Hurtowych jej głównym leitmotiv’em jest temat zwiększania saturacji. To jest jedno z naszych głównych wyzwań, z którymi mierzymy się na co dzień. Niezwykle istotny jest również rozwój organiczny: zwiększanie zasięgu, usprawnianie procesów oraz zwiększanie portfolio oferowanych usług. Kluczowe jest dla nas zapewnienie warunków współpracy, które są atrakcyjne dla operatorów korzystających oraz spełniają wymagania i zalecenia Prezesa UKE. Warunki te muszą zabezpieczyć również nasze interesy tak, abyśmy mogli świadczyć usługi w sposób stabilny z zachowaniem odpowiednich parametrów i poziomu obsługi oraz realizować nasze założenia biznesowe – podkreśla Beata Mycer, z Zarządu TAURON Obsługa Klienta sp. z o.o.
Różne punkty widzenia. Rola regulacji
Obecnie często podnoszony jest postulat dotyczący nadmiernej regulacji rynku telekomunikacyjnego. Gąszcz przepisów i zbyt daleko posunięty interwencjonizm mogą istotnie spowalniać i utrudniać realizację dofinansowanych projektów, które nawet bez tego są sporym wyzwaniem dla branży telekomunikacyjnej. – Dynamiczny rozwój sektora telekomunikacyjnego wymaga elastycznych regulacji, które kompleksowo odpowiadają na potrzeby rynku, operatorów oraz przede wszystkim użytkowników końcowych. Ostatnie projekty w ramach KPO oraz FERC otworzyły rynek dla firm z sektora budowlanego, stwarzając przestrzeń dla nowych rozwiązań. Jako branża z zaciekawieniem obserwujemy to podejście. Należy też pamiętać, że w kontekście zmieniającego się krajobrazu geopolitycznego szczególnego znaczenia nabierają dziś kwestie bezpieczeństwa usług telekomunikacyjnych, integralności sieci oraz niezawodności dostępu. Dostrzegamy kluczową rolę naszego sektora w budowaniu konkurencyjności oraz sprawności komunikacyjnej Polski i jesteśmy gotowi na jeszcze mocniejsze zaangażowanie w strategiczny rozwój krajowej infrastruktury telekomunikacyjnej – tłumaczy Jacek Wiśniewski, Prezes Zarządu NEXERY. Ważnym wątkiem w dyskusjach panelowych podczas konferencji była kwestia opłat hurtowych. W tym względzie przepisy odsyłają do praktyki rynkowej i regulacyjnej, jednak interpretacja tego przepisu budzi wiele wątpliwości. Taka sytuacja powoduje brak pewności oraz przewidywalności, które są podstawowymi warunkami prawidłowego rozwoju biznesu.
Efektywna współpraca – ramię w ramię z dostawcami usług i JST
Jednym ze stałych punktów agendy Konferencji Operatorów Hurtowych jest dyskusja przedstawicieli operatorów korzystających z przedstawicielami operatorów otwartych sieci. Współpraca i szczery dialog obu tych stron jest nieodzownym elementem funkcjonowania rynku. Kluczowym aspektem poruszanym podczas konferencji była standaryzacja procesów i zasad współpracy mocno postulowana przez dostawców usług. – KOH to dla nas strategiczne forum, gdzie wspólnie z operatorami korzystającymi możemy wypracowywać najlepsze rozwiązania dla dynamicznie rozwijającego się rynku. Tylko jako PŚO w ostatnich 2 latach wydaliśmy na rozwój sieci 780 mln PLN, a obecnie realizujemy projekty warte 1,3 mld PLN. Dlatego też w tym roku szczególnie koncentrujemy się na tym, jak wspólnie możemy zoptymalizować proces komercjalizacji nowych zasięgów, aby efektywnie wykorzystać potencjał nowego i przebudowanego footprintu. Chcemy rozmawiać z operatorami o usprawnieniu prognozowania i procesów instalacyjnych, aby jak najbardziej skrócić czas od uruchomienia sieci do pozyskania klienta. Również istotna jest dla nas kwestia utrzymania klientów – chcemy wspólnie szukać innowacyjnych rozwiązań, pozwalających zminimalizować utratę klientów i zapewnić użytkownikom końcowym najwyższą jakość usług. Liczymy na owocny dialog i konkretne wnioski, które przełożą się na realne korzyści dla wszystkich uczestników rynku – komentuje Ignacio Irurita, Prezes Zarządu Polskiego Światłowodu Otwartego. Doświadczenia operatorów hurtowych z realizacji programów dotowanych pokazują, jak dużą rolę w przebiegu inwestycji infrastrukturalnych mają przedstawiciele władz lokalnych. Dlatego też na tegorocznej edycji Konferencji Operatorów Hurtowych nie mogło zabraknąć przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego. Podczas debaty wskazywali oni na rolę i znaczenie multi-światłowodu dla rozwoju mniejszych miejscowości.
Operatorzy otwartych sieci podkreślali z kolei to, jak ważna jest przychylność władz lokalnych, dzieląc się swoimi doświadczeniami ze współpracy z JST. – Doświadczenie i najlepsze praktyki Fiberhost pokazują, że kluczem efektywnego działania jest współpraca. Dotyczy to nie tylko kooperacji z dostawcami oferującymi usługi na otwartych sieciach – istotny jest także dialog z przedstawicielami władz samorządowych oraz lokalnymi społecznościami. Dzięki niemu udaje się nie tylko sprawniej realizować projekty budowy sieci, a także na późniejszym etapie efektywniej je komercjalizować – komentuje Marta Wojciechowska, prezeska Fiberhost.
Czwarta Konferencja Operatorów Hurtowych cieszyła się rekordową frekwencją. W wydarzeniu wziął udział Michał Gramatyka – Minister Cyfryzacji oraz Jacek Oko – Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Nie zabrakło także reprezentantów Ministerstwa Cyfryzacji, Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Centrum Projektów Polska Cyfrowa oraz europejskich ekspertów.
[1] Fiberhost, Włączenie cyfrowe, październik 2022, dostęp online:
– https://fiberhost.com/app/uploads/2024/01/Wlaczenie-cyfrowe_raport_Fiberhost.pdf.
źródło: informacja prasowa Open Allies
